Suplementacja żelaza – kto powinien o niej pomyśleć

Suplementacja żelaza może być niezwykle pomocna w uzupełnieniu jego niedoborów, szczególnie w przypadkach, gdzie dieta nie jest wystarczająca. Jednakże, nie każdy powinien sięgać po suplementy, a ich stosowanie wymaga ostrożności. Jakie są zalety i potencjalne zagrożenia suplementacji żelaza? I przede wszystkim - kto naprawdę powinien rozważyć jej wprowadzenie?

Rola żelaza w organizmie

Żelazo jest kluczowym pierwiastkiem, niezbędnym do produkcji hemoglobiny - białka, które transportuje tlen w czerwonych krwinkach. Dzięki niemu organizm jest zaopatrywany w niezbędną ilość tlenu, co wpływa na nasze samopoczucie, poziom energii, a także prawidłowe funkcjonowanie wszystkich narządów.

Niedobór żelaza może prowadzić do rozwoju anemii, która objawia się m.in. zmęczeniem, osłabieniem, bladością skóry, zawrotami głowy i problemami z koncentracją. Choć dieta bogata w żelazo może pomóc w jego uzupełnieniu, w wielu przypadkach konieczne może być wprowadzenie suplementacji.

Suplementacja żelaza - dla kogo?

Istnieje kilka grup osób, które mają większe ryzyko niedoboru żelaza i mogą wymagać suplementacji:

• kobiety w ciąży - ciąża to okres, w którym organizm kobiety produkuje więcej krwi, aby zaopatrzyć zarówno matkę, jak i rozwijający się płód; w związku z tym, zapotrzebowanie na żelazo wzrasta, a jego niedobór może prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia dziecka i matki;
• kobiety z obfitymi miesiączkami - regularna, znaczna utrata krwi może prowadzić do niedoboru żelaza; suplementacja może być w takim przypadku pomocna w utrzymaniu prawidłowego poziomu hemoglobiny;
• dawcy krwi - częste oddawanie krwi prowadzi do zmniejszenia ilości żelaza w organizmie, dlatego stali dawcy mogą potrzebować wsparcia w postaci suplementacji;
• osoby cierpiące na choroby układu pokarmowego - schorzenia takie jak celiakia, choroba Leśniowskiego-Crohna, czy wrzodziejące zapalenie jelit mogą wpływać na absorpcję żelaza, co zwiększa ryzyko jego niedoboru;
• dzieci w fazie intensywnego wzrostu - w okresie szybkiego wzrostu, organizm potrzebuje większej ilości składników odżywczych, w tym żelaza; niedobór może spowolnić rozwój fizyczny i intelektualny dziecka;
• osoby stosujące pewne leki - niektóre leki, np. inhibitory pompy protonowej stosowane w leczeniu nadkwasoty i wrzodów żołądka, mogą ograniczać przyswajanie żelaza;
• chorzy na nowotwory - w przypadku nowotworów, zwłaszcza z przewlekłym stanem zapalnym, zdolność organizmu do produkcji krwinek spada, co może skutkować niedoborem żelaza;
• sportowcy wyczynowi - osoby regularnie wykonujące intensywną aktywność fizyczną mają zwiększone zapotrzebowanie na żelazo; to pierwiastek kluczowy dla utrzymania wydolności i prawidłowego funkcjonowania mięśni;
• wegetarianie i weganie - żelazo zawarte w produktach roślinnych jest gorzej przyswajane przez organizm niż to z produktów pochodzenia zwierzęcego; dlatego osoby na diecie roślinnej mogą mieć większe ryzyko niedoboru żelaza;
• osoby nadużywające alkoholu - alkohol negatywnie wpływa na wątrobę, która jest jednym z głównych narządów magazynujących żelazo; nadużywanie alkoholu może prowadzić do wyczerpania zapasów tego pierwiastka w organizmie.

Przyjmowanie tabletek z żelazem może pomóc w uzupełnieniu niedoborów tego kluczowego minerału. / Fot. Canva

Suplementacja żelaza - nie dla każdego

Mimo że suplementy diety z żelazem mogą być pomocne, ich stosowanie nie jest zawsze wskazane. Nadmierna ilość żelaza może prowadzić do poważnych skutków ubocznych, takich jak problemy z układem pokarmowym (zatwardzenia, biegunki, mdłości), a w skrajnych przypadkach do uszkodzenia narządów wewnętrznych.

Z tego względu suplementacja powinna być wprowadzana tylko wtedy, gdy jest to konieczne. Zbyt wysoki poziom żelaza w organizmie może być toksyczny, dlatego przed rozpoczęciem suplementacji konieczne jest wykonanie badań.

Sprawdź: Wchłanianie żelaza - co powinieneś wiedzieć?

Suplementacja żelaza - jak sprawdzić, czy jej potrzebujesz?

Najprostszym sposobem na ocenę poziomu żelaza w organizmie jest badanie krwi. Kluczowe jest nie tylko sprawdzenie poziomu samego żelaza, ale także ferrytyny - białka magazynującego żelazo w organizmie. Badanie ferrytyny pozwala na wcześniejsze wykrycie niedoboru, zanim pojawią się objawy kliniczne anemii.

Kompleksowy pakiet badań anemii, obejmujący poziom żelaza, ferrytyny, hemoglobiny oraz innych wskaźników, pozwala na dokładną diagnozę i ocenę, czy suplementacja jest konieczna. Dla osób z podejrzeniem anemii z niedoboru żelaza, pomocne mogą być także badania TIBC (całkowita zdolność wiązania żelaza przez krew) oraz poziomu transferyny.

Jak często badać poziom żelaza?

Jeśli nie należysz do grup ryzyka, badanie krwi w celu oceny poziomu żelaza wystarczy wykonywać raz w roku. Natomiast osoby, które już zażywają suplementy, powinny kontrolować poziom żelaza i ferrytyny co 4-8 tygodni od rozpoczęcia suplementacji, aby ocenić, czy terapia przynosi efekty.

Pamiętaj: w przypadku żelaza - nie za dużo, nie za mało - kluczowa jest równowaga!

Suplementy żelaza są dostępne w różnych formach, dlatego warto skonsultować się z lekarzem, aby wybrać odpowiednią opcję. / Fot. Canva

Badaj się!

Suplementacja żelaza może być kluczowa dla osób z grup ryzyka niedoboru tego pierwiastka, ale nie jest rozwiązaniem dla każdego. Przed jej wprowadzeniem warto skonsultować się z lekarzem i wykonać odpowiednie badania, aby upewnić się, że organizm faktycznie potrzebuje dodatkowego żelaza. Nadmierna suplementacja może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, dlatego tak ważne jest, aby podejmować decyzje na podstawie rzetelnych badań i wskazań medycznych.

Oferujemy następujące pakiety badań:

• Mini Pakiet Badań Anemii,
• Poszerzony Pakiet Badań Anemii,
• Podstawowy Pakiet Badań Witamin,
• Pakiet Badań przed Suplementacją,
• Pakiet Badań dla Wegan i Wegetarian,
• Coroczny Przegląd Zdrowia dla Każdego.

Do badań nie musisz się w żaden sposób przygotować - wystarczy kupić voucher i przyjść do wybranego laboratorium na pobranie krwi.

Sprawdź: 8 powodów, dla których od dzisiaj zaczniesz badać się regularnie

Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie zastępują i nigdy nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna.