Rak prostaty - objawy, rokowania, leczenie

Rak prostaty zdecydowanie nie należy do najchętniej podejmowanych tematów rozmowy wśród mężczyzn, szczególnie, że dotyczy on intymnej części męskiej anatomii. Jednak unikanie rozmowy o nowotworze prostaty nie uchroni nas przed zmierzeniem się z tym tematem.

Czy wiedziałeś/aś, że co ósmy mężczyzna otrzymuje diagnozę raka prostaty w ciągu swojego życia? Po raku skóry, rak prostaty jest najczęstszym nowotworem u mężczyzn w Stanach Zjednoczonych, z niemal 300 000 nowych przypadków diagnozowanych co roku. W Polsce z kolei raka prostaty rozpoznaje się u około 10 000 mężczyzn rocznie. Wbrew pozorom, rak prostaty nie jest już chorobą "starszych panów" - choć częściej diagnozowany jest u mężczyzn powyżej 65. roku życia, to może pojawić się u mężczyzn w każdym wieku.

Czym jest rak prostaty? Kto jest najbardziej narażony? Jak rozpoznać wczesne objawy i jak chronić się przed rakiem prostaty? Odpowiedzi na te pytania zawarte są w niniejszym artykule - zapraszamy do lektury!

Chcesz wiedzieć więcej o męskim zdrowiu? Sprawdź: Męskie hormony - źródło męskiej siły i sprawności

Gruczoł krokowy - czym jest?

Gruczoł krokowy, czyli prostata, znajduje się w okolicy pachwiny, tuż pod pęcherzem moczowym i przed odbytnicą. Otacza on cewkę moczową, przez którą mocz opuszcza pęcherz.

Głównym celem gruczołu krokowego jest produkcja płynu, który transportuje plemniki.

Gruczoł krokowy rośnie w okresie dojrzewania i często zwiększa swoje rozmiary wraz z wiekiem. W przypadku znacznego powiększenia może on doprowadzić do ograniczenia lub nawet zablokowania swobodnego przepływu moczu przez cewkę moczową.

Gruczoł krokowy rośnie w okresie dojrzewania i często zwiększa swoje rozmiary wraz z wiekiem. / Fot. Canva

Co to jest rak prostaty?

Rak prostaty to nowotwór, który rozpoczyna swój rozwój w gruczole krokowym - zazwyczaj jest to nowotwór o powolnym tempie wzrostu. U mężczyzn rak prostaty może rozwijać się przez długi czas, nawet latami, zanim pojawią się jakiekolwiek objawy.

Jak szybko rozwija się rak prostaty?

Nowotwór prostaty zwykle rozwija się powoli. Od chwili powstania pierwszych zmian nowotworowych w gruczole krokowym do wykształcenia guzka o objętości 1 ml, mija około 10 lat, a okres podwojenia objętości guza szacuje się na 4 lata.

Rak prostaty może rozwijać się powoli, umiarkowanie lub szybko, a także mieć zdolność do przerzutów do węzłów chłonnych lub do innych obszarów ciała.

Kto jest narażony na zachorowanie na raka prostaty?

Każdy mężczyzna z gruczołem krokowym jest narażony na rozwinięcie się raka prostaty. Jednak istnieją pewne czynniki ryzyka, które obejmują:

• wiek - ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem, przy czym największe ryzyko dotyczy mężczyzn po ukończeniu 50 roku życia; większość przypadków diagnozuje się u mężczyzn powyżej 65 roku życia;
• wywiad rodzinny (obciążenia genetyczne) - mężczyźni, których ojciec, brat lub syn mieli raka prostaty, mają większe prawdopodobieństwo jego rozwoju niż mężczyźni bez obciążeń genetycznych;
• styl życia - niektóre badania sugerują, że siedzący tryb życia i nadwaga lub otyłość mogą być związane z wyższym ryzykiem raka prostaty.

Rak prostaty - objawy

Na wczesnym etapie rozwoju nowotworu prostaty, ze względu na to, że gruczolakoraki rozwijają się zwykle w tylnej części strefy obwodowej gruczołu, alarmowe objawy raka prostaty zwykle nie występują.

Najczęstszym objawem raka prostaty są trudności w oddawaniu moczu oraz częstomocz. Każdy mężczyzna z takimi objawami powinien być zbadany przez urologa.

Sprawdź: Badanie prostaty - na czym polega? 

Złośliwe i przedrakowe komórki mogą rosnąć w gruczole krokowym mężczyzny, nie wywołując żadnych problemów ani objawów. Niemniej jednak istnieją pewne objawy, które mogą wskazywać na nieprawidłowości w gruczole krokowym, mogące sugerować obecność raka prostaty lub innych zmian w zdrowiu mężczyzny. Należą do nich:

• trudności z oddawaniem moczu,
• ból lub pieczenie podczas oddawania moczu,
• krew w moczu lub spermie,
• częste parcie na oddawanie moczu, zwłaszcza w nocy,
• bolesne wytryski,
• uciążliwy ból w plecach, biodrach lub miednicy.

Przerzuty raka prostaty w kościach zazwyczaj lokalizują się w kręgosłupie, żebrach, kościach miednicy, czaszce i nasadach kości długich. W związku z tym, w zaawansowanym stadium raka prostaty może występować silny ból w tych obszarach.

SWISSLAB_QUOTE_NEGATIVE_SWISSLAB

Rak prostaty a rokowania

Rak prostaty jest często uleczalny w niemal 100% przypadków, szczególnie gdy jest wykryty we wczesnym stadium. Jednakże każdy przypadek jest indywidualny i wczesne wykrycie jest kluczowe dla skutecznego leczenia.

Rak prostaty jest często uleczalny w niemal 100% przypadków. / Fot. Canva

Jak wykryć raka prostaty?

Jak wykryć raka prostaty? Można go wykryć poprzez różne metody diagnostyczne, w tym wyznaczenie poziomu PSA we krwi (zalecane są badania PSA całkowitego oraz PSA wolnego) i badanie per rectum (badanie przez odbytnicę).

Wyższy poziom PSA może sugerować obecność raka prostaty, z kolei podczas badania per rectum lekarz może ocenić rozmiar i konsystencję gruczołu krokowego, szukając ewentualnych nieprawidłowości.

Normy PSA

Za normę przyjęto następujące wartości PSA w zależności od wieku:

• 2,5 ng/ml do 49 roku życia,
• 3,7 ng/ml do 54 roku życia,
• 4,0 ng/ml do 59 roku życia,
• 5,4 ng/ml do 64 roku życia,
• i 6,6 ng/ml do 74 roku życia.

Wyniki tych badań są analizowane przez lekarza, a diagnoza raka prostaty jest potwierdzana na podstawie wyników biopsji oraz innych badań diagnostycznych, które wskazują na obecność komórek nowotworowych w tkance prostaty.

Dokładne zdiagnozowanie raka gruczołu krokowego zwykle opiera się na analizie histopatologicznej materiału pobranego podczas biopsji prostaty wykonywanej przez odbytnicę, z zastosowaniem ultrasonografii jako narzędzia kontrolującego. W wyniku tej procedury uzyskuje się próbkę tkanki prostaty, która następnie jest analizowana pod mikroskopem, co pozwala na potwierdzenie obecności komórek nowotworowych i określenie charakteru zmian.

Najbardziej męski egzamin - sprawdź, czy go zdasz!

Jak zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka prostaty?

Istnieje kilka sposobów zalecanych przez lekarzy, które mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka zachorowania na raka prostaty. Oto one:

• regularne badania przesiewowe w kierunku raka prostaty, takie jak badania poziomu PSA (antygenu specyficznego dla gruczołu krokowego) oraz badania profilaktyczne, takie jak morfologia krwi - badania przesiewowe pozwalają na monitorowanie zmian w organizmie, co umożliwia wczesną diagnozę nowotworu; gdy rak prostaty zostanie zdiagnozowany we wczesnym stadium, istnieją większe szanse na skuteczne leczenie;
• zdrowa dieta - ogranicz spożywanie przetworzonych i tłustych potraw; wybieraj różnorodne źródła chudego białka, pełnoziarniste produkty, zdrowe tłuszcze oraz kolorowe owoce i warzywa;
• konsultacja lekarska - jeśli pojawiają się obawy lub niepokojące objawy, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem; oto niektóre z pytań, które możesz zadać lekarzowi: “Jakie jest ryzyko rozwoju raka prostaty w moim przypadku?”, “Kiedy, jak i jak często powinienem poddawać się badaniom przesiewowym w kierunku ewentualnej diagnozy raka prostaty?”, “Jakie badania należy wykonać?” i “Co mogę zrobić, aby zmniejszyć ryzyko?”.

Ilość zachorowań na raka prostaty rośnie w większości rozwiniętych krajów - częściowo z powodu powszechności testów PSA jako metody przesiewowej u osób bez objawów klinicznych raka prostaty. Większa liczba diagnoz wynika również z rosnącej świadomości zdrowotnej społeczeństwa oraz zwiększającej się długości życia mężczyzn.

W Polsce liczba zachorowań na raka prostaty podwoiła się w ciągu ostatniej dekady, a co roku nowotwór jądra diagnozowany jest u ponad 1500 mężczyzn.

Sprawdź: Rak jądra - objawy, leczenie, profilaktyka

Listopad jest obchodzony jako międzynarodowy miesiąc świadomości na temat męskich nowotworów - raka jądra i raka prostaty. Wydarzenie to zostało zapoczątkowane w 2004 roku przez Fundację Movember, a nazwa "MOVEMBER" powstała z połączenia angielskich słów - "moustache" (wąsy) i "november" (listopad).

Celem tego wydarzenia jest promowanie edukacji zdrowotnej, podnoszenie świadomości pacjentów oraz informowanie o metodach i możliwościach leczenia tych chorób. Jest to okazja do podkreślenia istotności regularnych badań kontrolnych, wczesnego wykrywania oraz rozmowy na temat zdrowia męskiego.

Badaj się!

Pamiętaj o regularnych badaniach profilaktycznych, które mogą pomóc w wczesnym wykryciu raka prostaty. Zachęcamy do skorzystania z naszych pakietów badań krwi, które przygotowaliśmy specjalnie z myślą o mężczyznach:

• Zdrowa Prostata - w cenie 99 złotych;
• Zdrowy Mężczyzna - w cenie 199 złotych;
• Przegląd Zdrowia dla Mężczyzn 35+ - w cenie 137 złotych.

Powyższe pakiety badań krwi mogą dostarczyć istotnych informacji na temat Twojego zdrowia. Sprawdź je, wykonaj badania i zadbaj o swoje zdrowie!

Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie zastępują i nigdy nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna.

Źródła:

• http://gladiator-prostata.pl/
• https://ecz-otwock.pl/
• https://www.pturol.org.pl/
• https://www.cdc.gov/cancer/prostate/index.htm
• https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/prostatecancer/prostate-cancer-prevention
• https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/causes-risks-prevention/prevention.html