Jak zostać bohaterem Roku

Styczeń to czas nowych pomysłów na siebie. Miewamy ich wiele, ale… postanowienie postanowieniu nierówne! Są takie, które wydłużają lub wręcz ratują życie. Jakie to postanowienia? Te, które wiążą się z badaniami profilaktycznymi.

Listy noworocznych postanowień są zazwyczaj bogate: schudnę, zapiszę się na angielski, wyremontuję mieszkanie, będę więcej czytać, zacznę więcej czasu spędzać z najbliższymi. Wszystkie te postanowienia są warte realizacji – ale czegoś wśród nich brakuje. Czego? No właśnie…

Jeśli chcesz mieć dużo czasu na wspaniałe życie i mnóstwo energii na wszystkie jego pokusy, musisz być w formie! Potrzebujesz zdrowia i sprawnego ciała. Tylko wtedy masz szansę na przeczytanie wielu książek czy przeżycie wielu lat z najbliższymi. A że łatwiej zapobiegać, niż leczyć, trzeba się zatroszczyć o profilaktykę.

Jak często trzeba robić badania?

Jeśli jesteś jak większość Polaków, zapewne zapominasz o badaniach profilaktycznych. Przecież dobrze się czujesz, więc po co ci badania? Ale to nie tak: wiele chorób, rozwija się w ukryciu, po cichu - jeszcze nie dając objawów. Kluczowe jest tu słowo „jeszcze” – jeśli nie wyryjesz pewnych rzeczy na czas i pozwolisz się im rozwijać, prędzej czy później uderzą w ciebie już na tyle zaawansowane, że mogą powodować całkiem poważne dolegliwości.

A można inaczej. Można wyprzedzić poważniejsze problemy zdrowotne. I wystarczy do tego tylko jedno małe ukłucie! Tyle trzeba, by pobrać krew na najważniejsze, podstawowe badania. Ważne jednak, by były robione regularnie. Najlepiej – raz w roku, więc może właśnie w styczniu? Niech styczeń stanie się Miesiącem Podstawowych Badań. Postanów, że od tej pory, każdy początek roku powitasz wizytą w punkcie pobrań krwi. To będzie twoje najlepsze i najmądrzejsze postanowienie noworoczne; rodzaj gwarancji długiego życia. I jeśli się w styczniu okaże, że wszystko z tobą w porządku, zapomnisz o sprawie na kolejny rok. A jeśli coś w wynikach badań cię zaniepokoi, będziesz mieć resztę roku na ewentualne pogłębienie diagnostyki. Zostań więc Styczniowym Bohaterem – bohaterem dla własnego zdrowia!

Jakie badania robić regularnie?

„W medycynie istnieje pewien złoty standard, obejmujący badania, uważane za podstawowe” mówi dr Magdalena Rybner, specjalista medycyny rodzinnej. „Standard ten obejmuje przede wszystkim morfologię, jako badanie, dające dużo informacji o stanie ogólnym człowieka. Warto poszerzyć morfologię o badanie OB. Zaleca się też kontrolę poziomu cukru we krwi, sprawdzenie poziomu cholesterolu, a także kontrolę pracy wątroby i nerek”. Taki pakiet badań powie nam bardzo wiele o naszym stanie zdrowia i wcześnie nas zaalarmuje, jeśli jest jakikolwiek powód do alarmu.

Morfologia – co obejmuje i co wykrywa?

To najbardziej podstawowe badanie. „Jest proste i powszechnie stosowane w wykrywaniu problemów zdrowotnych, które mogą poważnie wpłynąć na zdrowie – od anemii, poprzez infekcje i stany zapalne, aż po nowotwory” wyjaśnia dr Rybner. Kontrolowane są ilości oraz wielkość poszczególnych krwinek:

- Czerwone krwinki są powiązane z transportem tlenu i składników odżywczych do każdego zakątka ciała. Gdy czerwonych krwinek jest za mało, mówimy o anemii. Zazwyczaj jest powiązana z niedoborem żelaza – a my czujemy zmęczenie, brak energii, mamy krótki oddech, bóle głowy i palpitacje serca.

- Białe krwinki odpowiadają za procesy odpornościowe. Każda zmiana w ich liczbie czy wielkości może świadczyć o infekcji, stanie zapalnym, a nawet raku.

- Płytki krwi odpowiadają za procesy krzepnięcia. Każda zmiana w poziomie płytek wystawia nas na ryzyko nadmiernych krwawień – lub odwrotnie, zatorów.

Poziom glukozy – po co się go mierzy?

Poziom glukozy we krwi mierzy się w celu kontroli pracy trzustki. Wydziela ona insulinę - hormon, który trawi cukier. Kiedy trzustka produkuje mniej insuliny lub gdy rośnie odporność naszych tkanek na działanie tego hormonu, zaczyna rosnąć poziom cukru we krwi. „Najlepiej, gdyby udało się wyłapać sam początek tego procesu i wykryć zmiany jeszcze na tzw. poziomie przedcukrzycowym” uważa dr Rybner. „Wtedy można, jeszcze za pomocą diety i ruchu, unormować poziom cukru”. A jest o co walczyć: rozwijająca się cukrzyca nie boli, ale nawet niewielkie przekroczenie normy poziomu cukru we krwi jest groźne – jeśli długo trwa, może się przyczyniać do zmian w drobnych naczyniach krwionośnych i nerwach oraz uszkadzać nerki, serce i wzrok.

Bezpieczny poziom cholesterolu

Powinno go być w sam raz – nie za dużo, nie za mało. „Cholesterol jest organizmowi potrzebny, więc jeśli jest w normie, to dobrze” wyjaśnia dr Rybner. „Dopiero za wysokie jego poziomy są groźne dla zdrowia”. Najbardziej podstawowym badaniem jest tzw. cholesterol całkowity – pokaże, czy ogólnie mamy podwyższony poziom tej substancji. „Jeśli się okaże, że tak – warto zrobić tzw. lipidogram, czyli sprawdzić poziom cholesterolu z rozbiciem na poszczególne frakcje” radzi dr Rybner. gdy poziom cholesterolu zaczyna rosnąć, trzeba zacząć szybko działać. Jak zwykle, na początku łatwiej jest go unormować za pomocą diety i ruchu – później, gdy urośnie, będzie trzeba sięgać po leki, by ustrzec się skutkom wzrostu jego poziomu: chorobie niedokrwiennej serca, miażdżycy i ryzyku zawału.

Jak zbadać wątrobę?

Jej kondycję pokaże poziom dwóch produkowanych przez wątrobę enzymów: aminotransferazy alaninowej (ALT lub ALaT) i aminotransferazy asparaginianowej (ASPaT lub AST). „Wątroba to największy gruczoł ludzkiego ciała, odpowiedzialny m.in. za oczyszczanie organizmu z toksyn, produkcje niezbędnej do trawienia żółci czy gromadzenia żelaza, glukozy czy witamin” wyjaśnia dr Rybner. „Niedomaganie wątroby łatwo przeoczyć, bo nie jest unerwiona i nie boli. Dopiero, gdy się powiększa i zaczyna uciskać okolicę, my czujemy, że coś się z nią dzieje”. Dlatego trzeba kontrolować jej stan regularnie, nawet, jeśli nie mamy żadnych objawów z jej strony. Pomiar poziomów ALT i AST pozwala na szybką ocenę stanu i działania wątroby, a nieprawidłowości wymagają wprowadzenia przyjaznej wątrobie diety – by choć przez jakiś czas dać jej odpocząć i pozwolić na regenerację.

Co wykrywa badanie mocznika?

Pozwala sprawdzić ogólny stan nerek. „Nerki to kolejny narząd, który bardzo >cicho< choruje” mówi dr Rybner. „Nierzadko choroba nerek wychodzi na światło dzienne, kiedy nerki są już bardzo chore i praktycznie nie działają, a nad nami może zawisnąć nawet groźba przeszczepu”. Objawy ich gorszej pracy też łatwo przeoczyć: ot, gorzej znosimy wysiłek i czujemy się ciągle zmęczeni. Tym bardziej więc jest istotne, by je regularnie kontrolować.

Czy można zrobić badania profilaktyczne na NFZ?

Niestety, w Polsce nie są refundowane badania stricte profilaktyczne – czyli robione z troski o siebie, na wszelki wypadek. Dlatego wiele osób macha na nie ręką. A szkoda, bo co mądrzejsi lekarze zachęcają do zrobienia tych badań nawet na własny koszt. „Warto jednak rozejrzeć się i poszukać możliwości, pozwalających zapłacić taniej” radzi dr Rybner. „Wiele laboratoriów proponuje badania w zestawach, w których cena poszczególnych badań jest korzystniejsza. Warto wtedy wykupić taki pakiet”. Tym bardziej, że pakiety często łączą w sobie badania, wzajemnie się uzupełniające.

SwissLab zaprasza do zakupu pakietu „Podstawowy Pakiet Badań”. Pakiet zawiera 7 najważniejszych badań i kosztuje tylko 50 zł! 

KUP PODSTAWOWY PAKIET BADAŃ