Insulinooporność. Jak sobie z nią radzić?

Insulinooporność to stan, który może mieć istotny wpływ na zdrowie metaboliczne i prowadzić do poważnych schorzeń, takich jak cukrzyca typu 2. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tej kwestii, omawiając kluczowe informacje, objawy, metody leczenia, a także skupiając się na roli diety i możliwościach prewencji.

Leczenie insulinooporności opiera się na kilku filarach - zmianie diety, wprowadzeniu aktywności fizycznej, rezygnacji z używek, a czasem także przyjęciu odpowiednich leków. Należy jednak pamiętać, że zazwyczaj konieczna jest zmiana całego stylu życia. By walka z insulinoopornością była skuteczna, warto podejść do niej kompleksowo. A najpierw dobrze poznać swojego przeciwnika.

Insulinooporność - czym jest i na czym polega?

Insulinooporność to zaburzenie, w którym komórki organizmu stają się mniej responsywne na działanie insuliny. Insulina, hormon wydzielany przez trzustkę, pełni kluczową rolę w regulacji poziomu glukozy we krwi. Kiedy komórki stają się oporne na insulinę, poziom cukru we krwi może wzrosnąć, co w dłuższej perspektywie prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

SWISSLAB_QUOTE_POSITIVE_SWISSLAB

Insulina - czym jest i jak działa?

Glukoza to cukier prosty, podstawowe “paliwo” naszego organizmu, powstające z pożywienia. Insulina z kolei to hormon peptydowy wytwarzany przez trzustkę w odpowiedzi na zwiększenie stężenia glukozy we krwi (czyli po posiłku), insulina ma za zadanie obniżać poziom glukozy we krwi, wspomaga metabolizm węglowodanów i syntezę białek. Insulina umożliwia transport glukozy z krwi do komórek organizmu, dzięki czemu stężenie glukozy we krwi spada, a nasze ciało otrzymuje energię.

Problemy z chudnięciem mogą być powiązane z insulinoopornością. / Fot. Canva

Insulinooporność - objawy

Objawy indulinooporności łatwo przeoczyć, dlatego nie należy ignorować żadnych sygnałów płynących ze strony naszego organizmu. Zaniepokoić powinny nas objawy takie jak:

• senność po posiłku,
• wzrost masy ciała,
• obniżenie nastroju,
• bóle głowy,
• “wilcze” napady głodu 2-3 h po posiłku,
• ciągła ochota na słodycze,
• nadmierna potliwość,
• zmęczenie,
• zmiany skórne (rogowacenie ciemne),
• trudność w schudnięciu.

Objawy indulinooporności łatwo przeoczyć. / Fot. Canva

Insulinooporność - czynniki ryzyka

Do rozwinięcia insulinooporności prowadzić mogą:

• otyłość brzuszna,
• nadwaga,
• spożywanie produktów o wysokim indeksie glikemicznym,
• brak aktywności fizycznej,
• uwarunkowania genetyczne (cukrzyca typu 2 w rodzinie),
• nadmiar hormonów o działaniu przeciwstawnym do insuliny (m.in. glukagon, hormony tarczycy, adrenalina),
• nieleczone stany zapalne,
• niektóre leki (m.in. tabletki antykoncepcyjne),
• wiek (ryzyko insulinooporność wzrasta z wiekiem),
• płeć (częściej występuje u mężczyzn),
• ciąża,
• używki.

Insulinooporność - skutki zdrowotne

Do możliwych następstw insulinooporności zalicza się m.in.:

• cukrzycę typu 2,
• zespół policystycznych jajników,
• niealkoholowe stłuszczenie wątroby,
• miażdżycę.

Insulinooporność - diagnoza

W celu diagnozy insulinooporności należy udać się do lekarza, który na podstawie objawów oraz wyników badań stwierdzi występowanie lub nie tego zaburzenia. Przy podejrzeniu insulinooporności wykonuje się następujące badania:

• glukoza na czczo,
• insulina na czczo,
• OGTT (tzw. krzywa cukrowa lub krzywa cukrowa i insulinowa),
• HOMA-IR – wskaźnik HOMA-IR* wylicza się na podstawie poziomu glukozy i insuliny na czczo.

W celu diagnozy insulinooporności należy udać się do lekarza, który na podstawie objawów oraz wyników badań stwierdzi występowanie lub nie tego zaburzenia. / Fot. Canva

Insulinooporność a dieta

Przy insulinooporności dieta powinna opierać się na produktach o niskim indeksie glikemicznym, jak najmniej przetworzonych, spożywanych w regularnych odstępach czasu. Głównym celem powinno być uregulowanie skoków poziomu cukru we krwi po posiłku, dlatego należy unikać produktów wysoko przetworzonych, o wysokim indeksie glikemicznym. Do diety należy wprowadzić także odpowiednią ilość białka, które zapewnia długie uczucie sytości po posiłku i zmniejsza glikemię, obniżając wydzielanie hormonów jelitowych. Warto wprowadzić do diety zdrowe tłuszcze roślinne (oliwa z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy) oraz błonnik roślinny, który obniża indeks glikemiczny i spowalnia wchłanianie węglowodanów do krwi.

Sprawdź: Jak skutecznie schudnąć przy insulinooporności - 10 zasad diety!

Insulinooporność a aktywność fizyczna

Aktywność fizyczna ma ogromny wpływ na metabolizm węglowodanów. Nasze mięśnie mają duże zapotrzebowanie energetyczne – energię tę czerpią właśnie z glukozy. Ćwiczenia fizyczne, zmniejszając ilość cukru we krwi, stymulują wrażliwość komórek na działanie insuliny. Regularny ruch pozwala także na zrzucenie zbędnych kilogramów i redukcję tkanki tłuszczowej.

Wprowadzenie aktywności fizycznej do naszego życia nie musi być męczące i czasochłonne. Szybkie spacery, wybór schodów zamiast windy, jazda rowerem do pracy - właśnie one robią różnicę! Przyjemne mogą okazać się także wyjścia na basen, jogę lub nordic walking. Warto zastanowić się, jakie aktywności sprawiają nam przyjemność. Dzięki temu łatwiej będzie zmotywować się do regularnego ruchu.

Insulinooporność a wsparcie farmakologiczne

W niektórych przypadkach lekarz może zalecić stosowanie leków, takich jak metformina lub inozytol. Leki te mają działanie przeciwcukrzycowe i pobudzają wrażliwość tkanek na insulinę. Stosuje się je zwłaszcza wtedy, gdy insulinooporności towarzyszy stan przedcukrzycowy, cukrzyca typu 2 lub zespół policystycznych jajników (PCOS).

Metformina

Metformina zmniejsza stężenie glukozy we krwi, redukując wytwarzanie glukozy w wątrobie i wzmocnienie działania insuliny w tkance tłuszczowej i mięśniach. Lek ten stosuje się albo pojedynczo, albo łącząc go np. z insuliną. Dawkę ustala lekarz, bazując na wynikach badań i indywidualnej sytuacji pacjenta. Może powodować zaburzenia wchłaniania witaminy B12 i zaburzenia żołądkowo-jelitowe.

Inozytol

Inozytol, podobnie jak metformina, zmniejsza hiperinsulinemię i zwiększa wrażliwość komórek na działanie insuliny, dzięki czemu obniża poziom glukozy we krwi. Inozytol ma także pozytywny wpływ na poziom androgenów u kobiet z PCOS oraz może wspomagać leczenie zaburzeń psychicznych, ponieważ reguluje działanie układu nerwowego. W przeciwieństwie do metforminy, stosowanie inozytolu w zalecanych dawkach nie daje skutków ubocznych.

Badaj się!

Zrozumienie insulinooporności jest kluczowe dla utrzymania zdrowia metabolicznego. Właściwa dieta, aktywność fizyczna, a także regularne badania krwi mogą pomóc w skutecznym zarządzaniu tym zaburzeniem. W przypadku podejrzeń dotyczących insulinooporności, zawsze warto skonsultować się z lekarzem w celu uzyskania profesjonalnej oceny i wsparcia.

Podejrzewasz u siebie insulinooporność? Przebadaj się i zwalcz ją!

Oferujemy następujące pakiety badań:

• Zbadaj Insulinooporność;
• Krzywa cukrowa;
• Krzywa cukrowa i insulinowa;
• Podstawowy Pakiet Badań Cukrzycowych.

Do badań nie musisz się w żaden sposób przygotować - wystarczy kupić voucher i przyjść do wybranego laboratorium na pobranie krwi.

Odpowiedzialność za swoje zdrowie to inwestycja w dobre samopoczucie i satysfakcję z życia.

Sprawdź: 6 faktów o Twoim zdrowiu, które poznasz dzięki badaniu krwi

Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie zastępują i nigdy nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna.

*W kontekście analizy insulinooporności, kluczowym narzędziem pomocnym w zrozumieniu funkcjonowania układu insulinowego jest kalkulator wskaźnika HOMA (Homeostasis Model Assessment). Kalkulator HOMA, bazując na wynikach pomiarów, pozwala na dokładniejszą ocenę poziomu insulinooporności oraz wrażliwości tkanek na insulinę.