Elektrolity - czym są i jaką rolę pełnią w naszym organizmie?

Elektrolity regulują gospodarkę wodno-elektrolitową w naszym organizmie i przewodzą impulsy elektryczne między komórkami. Ich niedobór może prowadzić do poważnych zaburzeń, w tym pracy serca czy mięśni. Dlatego tak istotne jest utrzymywanie elektrolitów na odpowiednim poziomie. Sprawdź, skąd biorą się niedobory elektrolitów i jak zbadać ich poziom!

Czym są elektrolity i dlaczego są takie ważne?

Elektrolity to jony soli, które posiadają dodatni lub ujemny ładunek elektryczny w roztworze wodnym. Innymi słowy, są to cząsteczki, które rozpuszczają się w wodzie i tworzą jonizowane cząsteczki, zdolne do przewodzenia prądu elektrycznego. Elektrolity odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu prawidłowej równowagi wodno-elektrolitowej w organizmie oraz w przewodzeniu impulsów elektrycznych między komórkami. Występują w różnych płynach ustrojowych, takich jak krew, osocze, płyn mózgowo-rdzeniowy oraz w komórkach organizmu. Najważniejszymi elektrolitami są sód, potas, magnez, wapń, żelazo, fosfor i chlor.

Sprawdź: Czy nie brakuje Ci elektrolitów?

Elektrolity odgrywają kluczową rolę w wielu procesach fizjologicznych:

• regulacja ciśnienia krwi i objętości płynów ustrojowych - sód i potas są kluczowymi elektrolitami odpowiedzialnymi za kontrolę ciśnienia krwi i utrzymanie odpowiedniej objętości płynów ustrojowych, co ma znaczący wpływ na funkcjonowanie układu krążenia;
• zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej - elektrolity biorą udział w regulacji pH organizmu, co jest niezbędne dla utrzymania homeostazy i prawidłowego funkcjonowania narządów;
• funkcje mięśniowe i nerwowe - potas, magnez i wapń są niezbędne do prawidłowego skurczu mięśni, w tym serca, oraz przewodzenia impulsów nerwowych, co ma kluczowe znaczenie dla naszej sprawności fizycznej i zdolności reakcji.

SWISSLAB_QUOTE_POSITIVE_SWISSLAB

Elektrolity regulują gospodarkę wodno-elektrolitową w naszych organizmach. / Fot. Canva

Rola elektrolitów w organizmie

1. Potas

Potas pełni kluczową rolę w regulacji pH komórek poprzez kontrolę ilości jonów wodorowych. Zmniejsza objętość płynów zewnątrzkomórkowych poprzez kontrolę równowagi wodno-elektrolitowej, co wpływa na utrzymanie odpowiedniego poziomu nawodnienia organizmu. Jego udział w procesie skurczu mięśni jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu mięśniowego, w tym serca.

2. Sód

Sód jest niezbędnym składnikiem osocza, odpowiadającym za utrzymanie odpowiedniego poziomu nawodnienia organizmu poprzez kontrolę równowagi wodno-elektrolitowej. Wspólnie z potasem reguluje przewodzenie impulsów nerwowych, co ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania układu nerwowego. Ponadto, bierze udział w regulacji ciśnienia tętniczego krwi i utrzymaniu objętości płynów ustrojowych.

3. Magnez

Magnez odgrywa istotną rolę w procesach budowy kości i zębów, krzepnięcia krwi oraz skurczów mięśni. Jego udział w termoregulacji pomaga organizmowi w utrzymaniu odpowiedniej temperatury ciała. Ponadto, magnez reguluje ciśnienie tętnicze krwi poprzez wpływ na elastyczność naczyń krwionośnych.

4. Wapń

Wapń jest głównym składnikiem budulcowym kości i zębów, co zapewnia im odpowiednią wytrzymałość i strukturę. Bierze udział w procesie krzepnięcia krwi poprzez aktywację czynnika krzepnięcia. Wspólnie z magnezem reguluje skurcze mięśni, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie układu mięśniowego oraz przewodzenie impulsów nerwowych.

5. Chlorki i fosforany

Chlorki i fosforany uczestniczą w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej poprzez kontrolę równowagi wodno-elektrolitowej. Pomagają utrzymać równowagę kwasowo-zasadową organizmu poprzez buforowanie nadmiaru jonów wodorowych. Fosforany dodatkowo regulują gospodarkę wapniową, co wpływa na strukturę kości i zębów oraz na procesy metaboliczne.

Skąd się biorą niedobory elektrolitów?

Ryzyko niedoboru elektrolitów występuje zwłaszcza w sytuacjach:

• intensywnego wysiłku fizycznego,
• wymiotów, biegunki,
• odwodnienia,
• restrykcyjnego odchudzania,
• stosowania niektórych leków,
• infekcji z wysoką gorączką,
• picia alkoholu.

Objawami niedoboru elektrolitów mogą być skurcze, osłabienie, zawroty głowy czy zaburzenia ciśnienia krwi i rytmu serca.

Objawami niedoboru elektrolitów mogą być skurcze, osłabienie, zawroty głowy czy zaburzenia ciśnienia krwi i rytmu serca. / Fot. Canva

Badanie poziomu elektrolitów

Badanie poziomu elektrolitów nazywa się jonogramem. W jego skład wchodzą badania najważniejszych składników: potasu, sodu, wapnia całkowitego i chlorków.

Warto wykonać je w przypadku podejrzenia zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej w organizmie. Badanie wykonuje się na czczo, co oznacza, że ostatni posiłek powinniśmy spożyć najpóźniej 12 godzin przed pobraniem krwi.

Oferujemy następujące pakiety badań:

• Pakiet Badań Elektrolity,
• Coroczny Przegląd Zdrowia dla Każdego.

Do badań nie musisz się w żaden sposób przygotować - wystarczy kupić voucher i przyjść do wybranego laboratorium na pobranie krwi.

Sprawdź: Jakie badania warto wykonać po trzydziestce?

Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie zastępują i nigdy nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna.