Czy nie brakuje ci elektrolitów?

Kiedy masz za mało elektrolitów – czyli wapnia, magnezu lub potasu - twój organizm będzie alarmował cię za pomocą różnych symptomów.

Elektrolity – co to takiego?

Elektrolity to pewne związki chemiczne, obecne w organizmie, które mają różne istotne funkcje do spełnienia: od regulacji rytmu pracy serca, poprzez zarządzanie przenikaniem płynów przez błony komórkowe, po zwiększanie czy zmniejszanie kurczliwości mięśni, byśmy mogli się poruszać. Nietrudno sobie wyobrazić, że kiedy w poziomie tych substancji dochodzi do nieprawidłowości –jest ich za mało lub za dużo – pojawia się cały wachlarz nieprzyjemnych objawów. Czasem są one nie tylko nieprzyjemne, ale wręcz groźne – bywa, że nawet dla życia.

Jakie elektrolity są potrzebne?

Najważniejszymi elektrolitami są właśnie potas, magnez, wapń i sód:

- potas – stabilizuje i obniża ciśnienie krwi, reguluje kurczliwość mięśnia sercowego, reguluje pracę wszystkich innych mięśni, wpływa na układ nerwowy, dotlenia mózg.

- wapń – pomaga mięśniom się kurczyć, wspiera przesyłanie sygnałów nerwowych, pomaga przy podziałach komórkowych, wpływa na krzepliwość krwi, jest kluczowy dla mocnych kości i zębów.

- magnez – organizm potrzebuje go do właściwej pracy mięśni, regulacji rytmu serca, dobrego działania nerwów, zmniejszania napięcia, tworzenia kości oraz utrzymywania właściwego poziomu płynów.

- sód – wspiera pracę układu nerwowego (zwłaszcza przesyłanie impulsów), konieczny dla utrzymania właściwego poziomu płynów, pomaga mięśniom w pracy.

Dlaczego spadają elektrolity?

Codziennie dostarczamy sobie elektrolitów i codziennie je tracimy. Dostarczamy organizmowi elektrolitów poprzez spożywanie odpowiednich pokarmów oraz picie odpowiednich płynów. Tracimy je poprzez ćwiczenia i każdy wysiłek fizyczny, związany z poceniem się oraz wydalamy je wraz z moczem. Łatwo więc się domyślić, że przyczyną zaburzeń elektrolitowych może być źle skomponowana dieta, w której za mało jest zawierających elektrolity pokarmów i napojów oraz choroby, zaburzające wchłanianie elektrolitów lub przyspieszające ich wydalanie. Do takich chorób należą zwłaszcza choroby jelit oraz przypadłości, związane z wymiotami i biegunką (podczas zatruć pokarmowych bardzo szybko tracimy elektrolity). Zawirowaniom elektrolitowym sprzyjają też choroby endokrynne (czyli związane z wydzielaniem wewnętrznym, np. choroby tarczycy) czy choroby nerek (wpływają na utratę elektrolitów z moczem). Elektrolity uciekają także w okresach intensywnego pocenia się, a więc z powodu gorączki czy upałów. Zaburzenia elektrolitowe mogą być też wywołane przez zażywanie niektórych leków, np. moczopędnych, nasercowych, na cukrzycę czy przeciwnowotworowych.

Elektrolity – jak rozpoznać niedobór?

Kiedy w organizmie dochodzi do zaburzeń elektrolitowych, ciało wysyła pewne sygnały. Do najczęstszych należą: zmęczenie, bóle i skurcze mięśni, zaburzenia rytmu serca, nierówny puls, bóle głowy, biegunka lub zaparcia, uczucie zmęczenia i osłabienia, problemy z koncentracją, gorsza pamięć, wahania ciśnienia krwi. Mogą się też pojawiać bezsenność lub problemy z zasypianiem, niepokój, zawroty głowy, bóle i sztywność mięśni, problemy z kośćmi oraz wahania wagi i apetytu. Jeśli zauważasz u siebie któreś z powyższych objawów, najlepiej szybko sprawdź, jak wygląda u ciebie równowaga elektrolitów. I nie chodzi wyłącznie o sprawdzenie, czy masz właściwy poziom potasu czy wapnia – ale o szybkie wyłapanie niektórych chorób, bo wiele z nich (np. choroby nerek) często objawiają się waśnie elektrolitowymi zaburzeniami.

Elektrolity – jak je zbadać?

Najprościej jest zrobić po prostu badanie krwi. Poziom elekrtolitów tak zwany jonogram wykonasz kupujac pakiet badań. BADANIA ELEKTROLITÓW

- Jeśli dokucza ci bezsenność, niepokój, nocne poty, masz szybki puls i skurcze mięśni, skontroluj magnez – badanie znajdziesz tutaj. Prawidłowy wynik to 0,65–1,2 mmol/l.

- Jeśli czujesz, że twoje mięśnie są słabe lub sztywne, a do tego łapią je skurcze, serce bije nieregularnie, a ciśnienie rośnie, skontroluj poziom potasu – badanie znajdziesz tutaj. Pamiętaj: zarówno zbyt niski, jak i za wysoki poziom potasu może być bardzo groźny! Właściwy poziom tego elektrolitu powinien wynosić 3,5-5 mmol/l.

- Jeśli dokuczają ci bóle kości, skontroluj poziom wapnia. Badanie znajdziesz tutaj. Właściwy poziom wapnia to 2,1-2,6 mmol/l (8,5-10,5 mg/dl).

- Jeśli czujesz się poirytowany, drażliwy, zagubiony lub masz zawroty głowy, skontroluj poziom sodu. Takie objawy daje za wysoki jego poziom. Za niski z kolei daje spadki ciśnienia – a więc też może wywoływać zawroty głowy i uczucie zagubienia. Badanie znajdziesz tutaj. Ilość odpowiednia we krwi to 135-145 mmol/l.