6 faktów o Twoim zdrowiu, które poznasz dzięki badaniu krwi

Badanie krwi to kluczowe narzędzie w diagnostyce zdrowia, które dostarcza nam cennych informacji o stanie naszego organizmu. Analiza krwi może pomóc nam zidentyfikować wiele potencjalnych problemów zdrowotnych i zapobiec ich poważniejszym konsekwencjom.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest krew i z czego się składa?
• Co można wykryć dzięki badaniu krwi?
• Kiedy warto wykonać badanie krwi?
• 6 faktów o Twoim zdrowiu, które poznasz dzięki badaniu krwi

Czym jest i z czego składa się krew?

Krew to niezwykle istotny płyn w organizmie człowieka, który pełni kluczowe funkcje niezbędne do utrzymania życia. Składa się z osocza, krwinek białych i czerwonych oraz trombocytów.

Składniki krwi:

• osocze - osocze stanowi około 55% objętości krwi i jest jej płynną częścią. Zawiera wiele substancji, takich jak woda, sole mineralne, hormony, białka, enzymy oraz produkty przemiany materii; osocze pełni istotną rolę w transporcie substancji odżywczych, usuwaniu toksyn, utrzymaniu homeostazy oraz regulacji pH organizmu;
• krwinki czerwone (erytrocyty) - stanowią ok. 45% objętości krwi; są to komórki zawierające hemoglobinę, białko umożliwiające transport tlenu do tkanek i dwutlenku węgla z tkanek do płuc; krwinki czerwone nadają krwi charakterystyczny czerwony kolor;
• krwinki białe (leukocyty) - stanowią ok. 0,1% objętości krwi; pełnią funkcje obronne organizmu, zwalczając infekcje poprzez niszczenie patogenów; istnieje kilka rodzajów leukocytów, z których każdy ma specyficzną rolę w układzie odpornościowym;
• płytki krwi (trombocyty) - stanowią ok. 0,17% objętości krwi i są fragmentami komórek, które uczestniczą w procesie krzepnięcia krwi; tworzą skrzepy krwi, które zapobiegają nadmiernej utracie krwi w przypadku uszkodzenia naczyń krwionośnych.

Współdziałanie tych składników umożliwia krwi pełnienie różnorodnych funkcji, takich jak transport substancji odżywczych i tlenu, odporność na infekcje, kontrola krzepnięcia oraz utrzymanie homeostazy w organizmie.

Skład krwi. / Grafika własna

Co można wykryć dzięki badaniu krwi?

Badanie krwi może dostarczyć wielu informacji na temat stanu zdrowia pacjenta. Przedstawiamy zaledwie kilka parametrów, które monitorują nasze zdrowie:

Morfologia:

• liczba czerwonych krwinek (erytrocytów) - służy do oceny anemii, przewlekłych chorób, niedoborów żelaza lub witaminy B12;
• liczba białych krwinek (leukocytów) - może wskazywać na infekcje, zapalenia, alergie lub inne problemy zdrowotne;
• poziom płytek krwi (trombocytów) - istotny dla oceny krzepliwości krwi.

Podstawowe wskaźniki zdrowotne:

• poziom glukozy - ocena stanu glikemii, istotne przy diagnozowaniu cukrzycy;
• poziomy elektrolitów (np. sód, potas) - istotne dla równowagi elektrolitowej organizmu;
• funkcja nerek (kreatynina, mocznik) - ocena funkcji nerek;
• funkcja wątroby (AST, ALT, bilirubina) - ocena stanu wątroby;
• poziom lipidów (cholesterol, HDL, LDL, trójglicerydy) - ocena ryzyka chorób serca.

Badania hormonalne:

• poziomy hormonów tarczycy (TSH, T3, T4) - pomocne w diagnozowaniu zaburzeń tarczycy;
• poziomy hormonów płciowych (np. testosteron, estradiol) - przydatne w ocenie płodności, cyklu menstruacyjnego, problemów z libido itp.

Badania immunologiczne:

• obecność przeciwciał - służy do diagnozowania chorób autoimmunologicznych;
• poziomy immunoglobulin - ocena funkcji układu odpornościowego.

Badania krzepnięcia:

• czasy krzepnięcia - ocena ryzyka zakrzepów lub skłonności do krwawienia.

Podstawowe badania krwi, które powinieneś wykonywać raz w roku

Podstawowe badania krwi, które powinieneś wykonywać raz w roku obejmują morfologię, OB (odczyn biernackiego), poziom glukozy we krwi, cholesterol oraz badanie moczu:

• badanie morfologii krwi pozwala ocenić liczbę czerwonych i białych krwinek oraz płytek krwi, co może dostarczyć informacji o ewentualnych niedoborach czy zaburzeniach krwi;
• odczyn Biernackiego (OB) jest pomocny w diagnozowaniu stanów zapalnych;
• pomiar poziomu glukozy we krwi jest istotny dla kontroli glikemii i diagnozowania cukrzycy;
• ocena poziomu cholesterolu może pomóc w identyfikacji ryzyka chorób serca i naczyń krwionośnych;
• badanie moczu może wykryć obecność krwi, białka czy glukozy, co może sugerować problemy zdrowotne z nerkami lub układem moczowym.

Regularne wykonywanie tych badań pozwala monitorować stan zdrowia i w razie potrzeby wdrożyć odpowiednie działania profilaktyczne lub terapeutyczne.

Regularne wykonywanie badań pozwala monitorować stan zdrowia. / Fot. Canva

Kiedy warto wykonywać badania krwi? Niepokojące objawy

Badania krwi warto wykonywać regularnie, nawet jeśli nie ma niepokojących objawów. Jest to część profilaktyki zdrowotnej i pozwala na monitorowanie stanu zdrowia oraz wczesne wykrywanie ewentualnych problemów. Warto jednak szczególnie zwrócić uwagę na potrzebę wykonania badań krwi w następujących sytuacjach:

• badania przesiewowe - regularne badania krwi, takie jak kompletna morfologia krwi (CBC), poziom glukozy, cholesterolu itp., mogą być wykonywane okresowo, na przykład raz w roku lub co kilka lat, w zależności od wieku, płci, czynników ryzyka zdrowotnego i zaleceń lekarza;
• rutynowe kontrole zdrowia - osoby dorosłe bez objawów chorobowych mogą korzystać z okresowych badań krwi w ramach rutynowych kontroli zdrowia, aby monitorować swoje parametry zdrowotne i wczesne wykrywać ewentualne problemy;
• czynniki ryzyka zdrowotnego - osoby z czynnikami ryzyka chorób, takimi jak otyłość, palenie papierosów, wysokie ciśnienie krwi, niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej, dziedziczne skłonności do chorób itp., powinny regularnie wykonywać badania krwi, aby monitorować swoje zdrowie;
• zmiany w samopoczuciu - jeśli pojawiają się niepokojące objawy, takie jak przewlekłe zmęczenie, utrata masy ciała, trudności w koncentracji, bóle stawów, zaburzenia snu, problemy trawienne itp., warto skonsultować się z lekarzem i zlecić badania krwi w celu wykluczenia lub potwierdzenia ewentualnych problemów zdrowotnych.

W skrócie, regularne wykonywanie badań krwi jest ważne dla utrzymania dobrego stanu zdrowia, szczególnie dla osób z czynnikami ryzyka chorób lub doświadczających niepokojących objawów. Warto konsultować się z lekarzem w celu ustalenia odpowiedniej częstotliwości i zakresu badań krwi w zależności od indywidualnych potrzeb zdrowotnych.

Sprawdź: Jakie badania warto wykonać po 30?

6 faktów o Twoim zdrowiu, które poznasz dzięki badaniu krwi

Ampułka krwi jest kopalnią wiedzy na temat Twojego organizmu. Jej analiza informuje o stanie wielu narządów, uczula na choroby i pomaga zapobiec wystąpieniu wielu z nich. Badania są tym ważniejsze, że wiele poważnych schorzeń długo przebiega bezobjawowo, więc możesz nie wiedzieć o ich istnieniu do chwili, gdy poważnie zaważą na Twoim zdrowiu lub życiu.

Dzięki badaniu krwi sprawdzisz, czy:

• Twoja wątroba jest w dobrej kondycji

Z krwi odczytać można tzw. profil wątrobowy, czyli poziom enzymów AST (Aminotransferaza Asparaginianowa) oraz ALT (Aminotransferaza Alaninowa). Porównanie ich stężeń informuje o ewentualnych uszkodzeniach wątroby i pozwala je zaleczyć oraz zapobiec pogłębianiu się problemu.

• Cholesterol nie jest zbyt wysoki

Zbyt wysokie stężenie cholesterolu we krwi prowadzi do zatykania się naczyń krwionośnych, a co za tym idzie chorób serca i zawałów. Kontrola poziomu cholesterolu jest ważna zwłaszcza u osób prowadzących mało aktywny tryb życia, nieprzestrzegających zasad zdrowej diety oraz palaczy. Dostrzeżenie problemu w porę pomoże Ci obniżyć poziom cholesterolu i zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia wspomnianych chorób.

• Cukier mieści się w normie

Poziom glukozy sugerujący cukrzycę również możesz odczytać z badania krwi. Choroba ma podłoże genetyczne i objawia się znaczącym przekroczeniem norm stężenia cukru we krwi. Dolegliwości związane z wahaniami glukozy bywają mało charakterystyczne, dlatego tylko badanie jego stężenia może potwierdzić, że masz do czynienia z cukrzycą.

• Nie grozi ci zasłabnięcie

Żelazo jest kluczowe dla właściwego funkcjonowania organizmu. Pełni funkcję krwiotwórczą oraz tkankotwórczą, odpowiada za transport tlenu do tkanek i wzmacnia Twoją odporność. Jego niedobory mogą prowadzić do anemii, charakteryzującej się ogólnym osłabieniem, apatią, kłopotami z koncentracją i spadkiem samopoczucia.

• Masz zdrowe nerki

Oznaczenie poziomu mocznika we krwi pozwala stwierdzić, czy Twoje nerki funkcjonują prawidłowo. Jego nadmiar może sugerować zaburzenia czynności wydalania nerek, a niedobór kłopoty z wątrobą, w której jest produkowany. Musisz pamiętać, że wraz z wiekiem poziom mocznika we krwi wzrasta. Z tego powodu ostateczne wnioski dotyczące uszkodzeń nerek można wyciągnąć dopiero porównując stężenie mocznika z poziomem kreatyniny lub amoniaku.

• Nie jesteś zagrożony poważną chorobą

Zwiększony poziom białych krwinek (leukocytów i limfocytów) może świadczyć o białaczce, czyli chorobie nowotworowej krwi. W jej wyniku w szpiku kostnym pojawiają się komórki nowotworowe, które stopniowo atakują kolejne organy. Ostra forma białaczki wywołuje objawy bardzo szybko, ale przewlekła może rozwijać się latami bezobjawowo, dlatego wyłącznie badanie krwi może uświadomić Ci zagrożenie.

Nadmiar białych krwinek może wskazywać na białaczkę, a ich niedobór na AIDS, czyli zespół nabytego braku odporności, będący ostatnim etapem zakażenia wirusem HIV. O poważnych konsekwencjach zapadnięcia na tę chorobę wiemy od lat, jednak szybkie wykrycie może zahamować jej rozwój i przedłużyć życie. Szczególnie w czasie wakacji, gdy skłonność do ryzykownych zachowań seksualnych wzrasta, warto kontrolować swój stan. Podejrzenie zakażenia zawsze musi potwierdzić dodatkowe badanie w kierunku HIV.

Pamiętaj o profilaktyce. / Fot. Canva

Profilaktyka to zdrowie

Badanie krwi powinno wyostrzyć Twoją czujność związaną z pewnymi schorzeniami, ale nie można traktować go rozstrzygająco. W razie podejrzenia choroby musisz poddać się badaniu specjalistycznemu, które potwierdzi lub obali wnioski z analizy krwi.

Oferujemy następujące pakiety badań:

• Podstawowy Pakiet Badań Witamin,
• Coroczny Przegląd Zdrowia dla Każdego,
• Pełny Pakiet Badań Krwi,
• Pakiet Badań na Odporność.

Do badań nie musisz się w żaden sposób przygotować - wystarczy kupić voucher i przyjść do wybranego laboratorium na pobranie krwi.

Sprawdź: Jakie badania warto wykonać po trzydziestce?

Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie zastępują i nigdy nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna.