Tarczyca - co to jest i jakie badania wykonać? Problemy z tarczycą

Tarczyca jest jednym z najważniejszych gruczołów endokrynnych w organizmie człowieka. Jej rola jest niezastąpiona w utrzymaniu zdrowia i równowagi hormonalnej. W tym artykule omówimy funkcje tarczycy, znaczenie regularnych badań, metod diagnostycznych oraz leczenia chorób tarczycy.

Funkcje tarczycy

Tarczyca produkuje hormony takie jak trójjodotyronina (T3) i tyroksyna (T4), które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Te hormony regulują metabolizm, wzrost, rozwój, funkcje mózgu, serca oraz innych narządów.

Główne funkcje tarczycy obejmują:

• regulację tempa metabolizmu - T3 i T4 wpływają na tempo przemiany materii w organizmie;
• wpływ na układ sercowo-naczyniowy - hormony tarczycy regulują rytm serca i ciśnienie krwi;
• wpływ na układ nerwowy - tarczyca ma istotny wpływ na funkcje mózgu, w tym na pamięć i nastrój;
• wpływ na układ rozrodczy - hormony tarczycy mogą mieć wpływ na płodność i regularność cyklu menstruacyjnego.

Sprawdź: 5 powodów, dla których powinnaś zbadać tarczycę

Problemy z tarczycą - jak mogą się objawiać?

Warto znać objawy, które mogą sugerować problemy z tarczycą i skłonić do wizyty u lekarza. Należą do nich:

• nieuzasadniona utrata lub przyrost masy ciała;
• zmiany nastroju, problemy z koncentracją, zaburzenia snu;
• zmęczenie, słabość, spowolnienie tempa reakcji;
• zmiany w wyglądzie skóry, włosów i paznokci;
• problemy z układem trawiennym, jak zaparcia czy biegunki;
• trudności w regulacji temperatury ciała.

Regularne badania tarczycy są kluczowe dla utrzymania zdrowia. / Fot. Canva

Zapalenie tarczycy typu Hashimoto

Nie można pominąć rozmowy na temat tarczycy bez wspomnienia o chorobie Hashimoto. Zapalenie tarczycy typu Hashimoto to coś więcej niż zaburzenia w pracy tarczycy - to choroba autoimmunologiczna, w której ciało atakuje i niszczy własną tarczycę.

Sprawdź: Hashimoto - jak wpływa na seks?

W zdrowym organizmie, przeciwciała są jak armia, gotowa do wykrywania i zwalczania wszelkich potencjalnych zagrożeń, takich jak bakterie, wirusy, grzyby i pasożyty. Jednakże, w przypadku choroby Hashimoto, układ odpornościowy staje się swoim własnym największym wrogiem. Uszkodzone komórki odpornościowe zaczynają wytwarzać przeciwciała skierowane przeciwko własnemu gruczołowi tarczycy, prowadząc do jego stopniowej degradacji.

Badania wykazują, że aż u 90% pacjentów z niedoczynnością tarczycy obserwuje się obecność przeciwciał przeciwtarczycowych. To właśnie te przeciwciała atakują tarczycę, prowadząc do stopniowego zaniku jej funkcji produkcyjnych i spadku poziomu hormonów tarczycy.

Sprawdź: Hashimoto - co jeść, a czego nie?

Jeżeli występują u Ciebie poniższe objawy, istnieje duże prawdopodobieństwo, że chorujesz na Hashimoto:

• niewytłumaczalny przyrost wagi,
• zmęczenie i wyczerpanie,
• niepokój lub depresja,
• problemy z zajściem w ciążę lub jej utrzymaniem,
• sucha skóra,
• brak odporności na zimno, łatwo marzniesz i często masz zimne stopy lub dłonie,
• zaparcia/ problemy żołądkowe,
• bóle stawów i mięśni,
• wypadanie włosów.

Kiedy wykonać badania tarczycy?

Regularne badania tarczycy są kluczowe dla utrzymania zdrowia. Należy je wykonywać szczególnie w przypadku występowania objawów sugerujących problemy z tarczycą, a także w przypadku występowania czynników ryzyka, takich jak historia chorób tarczycy w rodzinie.

Zalecane jest przeprowadzanie badań tarczycy w następujących przypadkach:

gdy występują objawy sugerujące choroby tarczycy, takie jak zmęczenie, przyrost masy ciała lub utrata masy ciała, zaburzenia snu, zmiany nastroju, problemy z koncentracją, zimne lub suche skóry, nadmierna potliwość, problemy z miesiączkowaniem;

podczas badań okresowych, szczególnie w przypadku osób w wieku powyżej 35 lat lub osób z czynnikami ryzyka chorób tarczycy, takimi jak palenie tytoniu czy obecność chorób autoimmunologicznych.

Metody diagnostyczne

Do diagnostyki chorób tarczycy wykorzystuje się różne metody, w tym:

• badanie poziomu hormonów tarczycy (TSH, T3, T4) - badania te pomagają ocenić funkcjonowanie tarczycy i wykryć ewentualne zaburzenia hormonalne;
• USG tarczycy - ultrasonografia pozwala na ocenę struktury tarczycy i wykrycie guzów czy innych zmian;
• scyntygrafia tarczycy - ta procedura obrazowa pozwala ocenić aktywność tarczycy poprzez podanie substancji radioaktywnej.

Minimum, które powinniśmy zbadać to:

• TSH,
• FT3,
• FT4,
• a-TPO (przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej),
• a-TG (przeciwciała przeciw tyreoglobulinie).

Chociaż każda osoba ma unikalny układ hormonalny i indywidualne potrzeby, istnieje pewien standardowy zestaw wyników, który jest uznawany za "optymalne" lub "pożądane":

• TSH - zwykle poniżej 2.0, najlepiej w przedziale 0.5-1.5, chociaż oczywiście są pacjenci, dla których nawet to jest zbyt dużo,
• FT4 - najlepiej w górnej połowie normy,
• FT3 - górna połowa normy, ale im bliżej samej górnej granicy, tym lepiej, czyli dążymy do wyniku w górnej ćwiartce,
• przeciwciała a-TPO - zgodnie z podanymi normami.

Pamiętaj, że te przedziały to tylko orientacyjne, ogólne wytyczne. Z wykonanymi badaniami warto jest udać się na wizytę do endokrynologa - szczególnie, gdy w którymś parametrze zaobserwujemy odchylenia.

Leczenie chorób tarczycy

Leczenie chorób tarczycy zależy od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby. Może obejmować:

• leki hormonalne - w przypadku niedoczynności tarczycy stosuje się suplementację hormonów tarczycy; natomiast w przypadku nadczynności tarczycy stosuje się leki blokujące produkcję hormonów tarczycy;
• terapia radioaktywna - w niektórych przypadkach, zwłaszcza przy nadczynności tarczycy, stosuje się terapię radioaktywną, która niszczy nadmiernie aktywne tkanki tarczycy;
• chirurgiczne usunięcie tarczycy - w przypadku guzów tarczycy lub nowotworów może być konieczne chirurgiczne usunięcie tarczycy.

Tarczyca odgrywa kluczową rolę w zachowaniu zdrowia i równowagi hormonalnej organizmu. / Fot. Canva

Zadbaj o odpowiednią diagnostykę

Tarczyca odgrywa kluczową rolę w zachowaniu zdrowia i równowagi hormonalnej organizmu. Regularne badania oraz świadomość objawów sugerujących problemy z tarczycą są kluczowe dla wczesnego wykrycia i skutecznego leczenia chorób tarczycy. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów, zawsze warto skonsultować się z lekarzem, który może zlecić odpowiednie badania i zaplanować odpowiednie leczenie.

Oferujemy następujące pakiety badań:

• Podstawowy Pakiet Badań Tarczycy,
• Pełny Pakiet Badań Tarczycy,
• Pakiet Badań Tarczycy Hashimoto,
• Badania tarczycy przy chorobie Gravesa-Basedowa.

Do badań nie musisz się w żaden sposób przygotować - wystarczy kupić voucher i przyjść do wybranego laboratorium na pobranie krwi.

Sprawdź: Jak uchronić się przed niepożądanymi skutkami Hashimoto?

Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie zastępują i nigdy nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna.