Opryszczka - przyczyny, objawy, leczenie. Vademecum opryszczki

Opryszczka wargowa, powszechnie znana jako „zimno”, to jedna z najczęstszych infekcji skóry, która dotyka ludzi na całym świecie. Wielu z nas miało z nią styczność, jednak nie zawsze znamy jej wszystkie objawy, przyczyny i wpływ na nasze życie. W tym artykule zgłębimy tajniki opryszczki wargowej - przyjrzymy się jej przebiegowi, sposobom transmisji oraz możliwościom leczenia.

Opryszczka - co to jest i co ją wywołuje?

Opryszczka to choroba zakaźna wywoływana przez wirusa opryszczki zwykłej - HSV. Skrót HSV pochodzi od ang. "Herpes Simplex Virus", czyli wirus opryszczki zwykłej. Szacuje się, że ok. 80-90% chorych przechodzi zakażenie bezobjawowo. W konsekwencji nie wiedzą o tym, że są nosicielami wirusa i mogą nieświadomie zarażać innych.

Istnieją dwa typy wirusa HSV:

• HSV-1 - odpowiada głównie za opryszczkę wargową, ale coraz częściej także genitalną,
• HSV-2 - odpowiada głównie za opryszczkę genitalną.

Uwaga! Opryszczka wargowa może zostać przeniesiona do strefy intymnej, np. podczas seksu oralnego.

Opryszczka - objawy

Opryszczka charakteryzuje się występowaniem bolesnych pęcherzyków w okolicy ust lub narządów płciowych, które później pękają, tworząc owrzodzenia. Objawy mogą obejmować swędzenie, pieczenie oraz uczucie mrowienia w okolicach ust, które zazwyczaj poprzedzają pojawienie się pęcherzyków. Opryszczka może być także poprzedzona ogólnym uczuciem zmęczenia i osłabienia organizmu.

Po wybuchu pierwszej infekcji, wirus pozostaje w organizmie w stanie uśpienia. W momencie osłabienia odporności, stresu lub innych czynników sprzyjających, wirus może aktywować się ponownie, co prowadzi do nawrotu objawów opryszczki.

Objawy opryszczki wargowej:

• pęcherzyki i owrzodzenia - występują małe, czerwone krostki lub pęcherzyki w okolicach ust; później pęcherzyki te pękają, tworząc bolesne owrzodzenia, które mogą być szczególnie dotkliwe podczas jedzenia lub picia;
• swędzenie i pieczenie - zazwyczaj przed pojawieniem się pęcherzyków lub owrzodzeń, osoba dotknięta opryszczką może odczuwać swędzenie, pieczenie lub mrowienie w okolicy ust;
• ogólne złe samopoczucie - u niektórych osób infekcja może być poprzedzona ogólnym uczuciem zmęczenia, osłabienia organizmu lub bólami głowy;
• powiększone węzły chłonne - w niektórych przypadkach może dojść do powiększenia węzłów chłonnych w okolicy szyi.

Objawy opryszczki narządów płciowych:

• pęcherzyki i owrzodzenia w okolicach narządów płciowych - objawy opryszczki narządów płciowych obejmują pojawienie się bolesnych pęcherzyków lub owrzodzeń w okolicach genitaliów, odbytu lub okolic ud.
• swędzenie i pieczenie - podobnie jak w przypadku opryszczki wargowej, zazwyczaj występuje swędzenie, pieczenie lub mrowienie w obszarze zakażenia;
• ból podczas oddawania moczu - w przypadku opryszczki narządów płciowych może występować ból podczas oddawania moczu, szczególnie jeśli owrzodzenia znajdują się w okolicy cewki moczowej;
• ogólne złe samopoczucie - podobnie jak w przypadku opryszczki wargowej, niektórzy ludzie mogą doświadczać ogólnego uczucia zmęczenia lub osłabienia organizmu.

Opryszczka charakteryzuje się występowaniem bolesnych pęcherzyków w okolicy ust lub narządów płciowych, które później pękają, tworząc owrzodzenia. / fot. Canva

W obu przypadkach, zarówno w opryszczce wargowej, jak i opryszczce narządów płciowych, ważne jest szybkie zidentyfikowanie objawów i skonsultowanie się z lekarzem w celu uzyskania diagnozy i odpowiedniego leczenia.

Sprawdź: Lęk i strach przed badaniami w kierunku chorób wenerycznych - jak sobie z nimi poradzić?

Przebieg zakażenia wirusem opryszczki HSV

Pierwsze objawy pojawiają się po 3-7 dniach od zakażenia (chociaż często przebiega bezobjawowo!). Wśród objawów możemy wyróżnić:

• objawy zwiastunowe: mrowienie, swędzenie, pieczenie,
• objawy ogólne: gorączka, ból mięśni,
• objawy charakterystyczne dla opryszczki: bolesne pęcherzyki na wargach lub genitaliach, pośladkach, kroczu, skórze odbytu, szyjce macicy, pochwie.

Nawroty opryszczki

Pierwotne zakażenie jest najbardziej bolesne i nieprzyjemne, może trwać nawet 21 dni. Nawroty opryszczki przebiegają łagodniej i są krótsze, trwają ok. 7-10 dni.

Reaktywacji wirusa sprzyjają:

• stres,
• opalanie,
• miesiączka,
• infekcja,
• osłabienie organizmu.

Zakażenie wirusem opryszczki HSV - jak do niego dochodzi?

Do zakażenia wirusem opryszczki może dojść poprzez:

• pocałunek,
• seks: waginalny, analny, oralny,
• kontakt ze zmianami skórnymi - pęcherzykami i płynem znajdującym się w środku,
• kontakt z zakażonymi rzeczami - picie z tej samej szklanki, korzystanie ze wspólnego ręcznika czy publicznej toalety,
• ciążę i poród - dziecko może zarazić się od matki podczas ciąży i porodu naturalnego.

HSV - okres latencji

Latencja to okres “uśpienia” wirusa - gdy nie jest aktywny, wirus opryszczki kryje się w zwojach układu nerwowego. Gdy spadnie odporność organizmu, wirus może się "obudzić" i zacząć się aktywnie namnażać.

Reaktywacja wirusa nie musi wiązać się z występowaniem bolesnych pęcherzy. Większość chorych zazwyczaj nie jest świadoma tego, że wirus w ich organizmie właśnie się “przebudził”, ponieważ nie doświadczają żadnych objawów.

Kiedy chory zaraża wirusem opryszczki HSV?

Wirusa nie da się usunąć z organizmu, dlatego ryzyko zakażenia innej osoby występuje zawsze. Ryzyko to różni się w zależności od aktualnego stanu osoby zarażonej:

• wirus jest w stanie latencji - ryzyko zarażenia innych jest niewielkie,
• wirus jest aktywny, ale nie ma objawów - ryzyko zarażenia innych jest wysokie,
• wirus jest aktywny i powoduje zmiany skórne - ryzyko zarażenia innych jest bardzo wysokie.

Sprawdź: Czy w stałym związku można zarazić się chorobami przenoszonymi drogą płciową?

Opryszczka - leczenie

Opryszczki nie da się wyleczyć. Raz zarażona osoba pozostaje nosicielem wirusa do końca życia. W terapii stosuje się leki przeciwwirusowe, dostępne na receptę, konieczna jest więc wizyta u lekarza.

Leki bez recepty, plasterki i domowe metody mogą jedynie wspomagać leczenie farmakologiczne, ale nigdy go nie zastąpią.

Opryszczka - powikłania

Zakażenie wirusem opryszczki może wywoływać poważne powikłania, takie jak:

• zapalenie spojówki i rogówki, które może prowadzić do pogorszenia wzroku lub nawet ślepoty (gdy wirus opryszczki zostanie przeniesiony w okolice oka),
• opryszczkowe zapalenie mózgu,
• zapalenie rdzenia kręgowego.

SWISSLAB_QUOTE_POSITIVE_SWISSLAB

Opryszczka w ciąży

Zakażenie wirusem opryszczki w ciąży może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji dla płodu, a także do poronienia lub przedwczesnego porodu. Szczególnie groźna dla płodu jest pierwotna infekcja wirusem opryszczki, ponieważ organizm matki nie wytworzył jeszcze odpowiednich przeciwciał. Opryszczka u matki może skutkować wadami rozwojowymi u dziecka, takimi jak padaczka, jaskra, czy małogłowie.

Zakażenie wirusem opryszczki w ciąży może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji dla płodu, a także do poronienia lub przedwczesnego porodu. / fot. Canva

Nie wiesz, czy jesteś zakażony/a? Zbadaj się

W diagnostyce opryszczki stosuje m.in. badanie serologiczne. W tym celu pobiera się krew, tak jak podczas zwykłej morfologii, choć w przypadku tego badania nie trzeba być na czczo, a krew oddać można o każdej porze dnia.

Test bada obecność przeciwciał przeciw opryszczce we krwi. Istnieją 2 klasy takich przeciwciał: IgG (Herpes Simplex Virus IgG (p.ciała) surowica HSV-IgG) i IgM (Herpes Simplex Virus IgM 1/2 (p.ciała) surowica HSV-IgM).

Obecność przeciwciał IgG świadczy o zakażeniu opryszczką przebytym w przeszłości. Przeciwciała klasy IgG pojawiają się ok. 1-2 tygodni od zakażenia, a swój maksymalny poziom osiągają ok. 6-8 tygodni od zakażenia.

Obecność przeciwciał IgM świadczy o aktywnym pierwotnym zakażeniu wirusem opryszczki. Oznacza to, że osoba jest wtedy szczególnie niebezpieczna dla innych.

Badaj się!

Opryszczka może stanowić istotne wyzwanie dla naszego zdrowia i samopoczucia. Regularne badania na obecność wirusa opryszczki są kluczowe dla utrzymania zdrowia seksualnego i zapobiegania przenoszeniu infekcji. Dbaj o swoje zdrowie i bezpieczeństwo poprzez regularne badania profilaktyczne.

Oferujemy następujące pakiety badań:

• SEX Pakiet Podstawowy,
• SEX Pakiet Rozszerzony,
• MAX SEX Pakiet.

Do badań nie musisz się w żaden sposób przygotować - wystarczy kupić voucher i przyjść do wybranego laboratorium na pobranie krwi.

Sprawdź: Jak poprosić partnera o wykonanie badań?

Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie zastępują i nigdy nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna.